Daan Schneider
De Britse production designer en art director May Davies stapte op haar dertigste als groentje de filmwereld binnen. Nu staan er titels als Landscapers (2021), Witches (2024) en Black Mirror (seizoen 7, 2025) op haar cv. In gesprek met Vrijplaats-curator Dana Linssen vertelt ze over haar ongebruikelijke loopbaan, haar visie op het vak en de misverstanden die er nog altijd over bestaan. ‘Ik stond perplex over hoe weinig de rest van de crew wist van wat we doen.’
Op de vijfde dag van een hittegolf is het toch opvallend aangenaam in MACA, waar aspirant production designers, art directors en producenten zijn samengekomen voor een tweedelig programma. Zij hebben net geluisterd naar de eindpresentatie van Vrijplaats op Maat: Beeldbepalers – Visual Storytelling (lees daar hier meer over). Nu is de beurt aan May Davies. Zij is uitgenodigd om ons in een Artist Talk aan de hand van filmfragmenten mee te nemen in haar werk als productiedesigner en art director – en dan juist ook de praktische kant, inclusief de valkuilen.
First things first
Even voor de goede orde: wat is het verschil ook alweer? Een productiedesigner is verantwoordelijk voor het visuele totaalconcept van een film: de stijl, de sfeer en de setting. ‘Daar kan ik echt mijn artistieke ei kwijt,’ aldus Davies. Een artdirector werkt onder de productiedesigner en zorgt voor de praktische uitvoering van diens visie door sets, rekwisieten en decoraties te realiseren. ‘Als artdirector heb je geluk als de productiedesigner je vrij laat om bepaalde elementen helemaal eigen te maken.’
Dat deze vraag überhaupt gesteld moet worden is misschien wel tekenend voor de positie van de art department in de filmindustrie. Want zelfs in het professionele circuit stuit Davies nog weleens op onbegrip over wat een productiedesigner bijvoorbeeld aan tijd en budget nodig heeft om een beeldconcept voor te bereiden. Het liefst heb je voorafgaand aan de draaiperiode ruimte voor onderzoek en experiment: hoe zag het interieur van een Britse gevangenis eruit in de jaren tachtig? Welke technieken zijn bruikbaar om een coma-ervaring uit te beelden? Maar vaak moet het snel, snel, snel.
Davies werpt zich daarom op als een voorvechter voor de betere waardering van de art department binnen een filmcrew. Ze schreef onder meer een handleiding voor het maken van low-budgetfilms waarin de rollen binnen de art department helder worden gedefinieerd. Daarbij speelt ook financiële waardering. Te vaak zag ze dat het camerateam wél een heldere functie- en salarisstructuur had terwijl de productiedesigner simpelweg een som geld kreeg toegeschoven met de boodschap: verdeel dit bedrag maar over je mensen – van grafisch ontwerper tot decorbouwer en van setdresser tot rekwisiteur. Of nog erger: dat bij kleinere producties die hele rits functies, die uiteenlopende vaardigheden vereisen, in de schoot van één persoon wordt geworpen. ‘Fijn om hier te zijn en er met anderen over te praten,’ spreekt ze de zaal toe. ‘Want het kan soms een eenzame strijd zijn. Als productiedesigner of artdirector ben je immers meestal de enige op de set in jouw rol.’
De kracht van kort
Het is misschien juist omdat Davies als relatieve buitenstaander de overstap naar de filmindustrie maakte dat ze de gekkigheden ziet voor wat ze zijn. Na een ruime periode in een andere branche besloot ze de overstap te maken en in 2016 haalde ze haar master Theatre Design. Daarna stortte ze zich enigszins onbevangen op het maken van korte films als productiedesigner. ‘Ik was me nauwelijks bewust van die hele filmindustrie waarin mensen zich jarenlang naar boven werken,’ aldus Davies.
In een periode van acht jaar maakte ze zo’n 28 korte films. Ze heeft het 80 seconden durende exemplaar Bach is Blue (2021) meegenomen om aan de zaal te tonen. De film kwam voort uit Micro Short Films, een initiatief mede opgericht door Davies om opkomende filmmakers laagdrempelig aan te sporen tot het maken van (zeer) korte films, bij wijze van kwalitatief en alcoholvrij netwerken. We zien een vrouw in een hallucinante droomwereld vol licht en kleur en glitters. Een sfeervolle soundscape overspoelt de kijker. De film verbeeldt de mogelijke belevingswereld van een comapatiënt: desoriënterend maar niet per se onprettig.
Still Bach is Blue, 2021
Het een van de meest experimentele films die Davies heeft gemaakt, zegt ze zelf. Voor de kunstinstallatie-achtige set experimenteerde ze met verschillende technieken – netten, verschillende stoffen, gemarmerd papier, liquid light-projectie – die niet allemaal de film haalden. Deze experimenten waren zelfs de drijvende factor. Ze wil ermee zeggen: een productiedesigner kan heel goed de producent en initiator van een film zijn. Uit het productiedesign kan een film voortvloeien!
Een voet tussen de deur
Toch bleek de vrijheid-blijheid van de korte film geen gouden ticket naar een stabiele carrière. Davies deed ruime ervaring op, maar de grote Britse filmstudio’s haalden er hun neus voor op. ‘Ze vonden mijn ervaring onvoldoende. Het was belachelijk, maar langzamerhand begon ik ze te geloven,’ zegt Davies.
De redding kwam na de coronapandemie. Na een periode van stilstand in de filmwereld explodeerde de hoeveelheid werk toen de lockdowns weer werden opgeheven. Via een nieuw opgezette banenwebsite kreeg ze een voet tussen de deur met een baantje als assistent-artdirector voor de miniserie Landscapers, eigenlijk een functie onder haar kunnen. Eenmaal binnenboord zag de productiedesigner Cristina Cassali meer in haar en werd Davies toch nog gepromoveerd tot artdirector: een doorbraak in haar carrière.
Set Landscapers, 2021
Landscapers was voor Davies een droomproject: een misdaadverhaal over een getraumatiseerde vrouw die haar ouders heeft vermoord waarin allerlei lagen van feiten, fictie, herinnering, fantasie en verlangen elkaar afwisselen. Oftewel een goudmijn voor productiedesign, wat resulteerde in gedurfde keuzes met afwisselend knalrode en knalgroene sets en segmenten in zwart-wit. Davies laat de zaal zien hoe ze de verschillende kleurenpaletten uitwerkte in de sets. Zelfs voor de zwart-witscènes schilderden ze de set in speciaal geselecteerde tinten blauw en roze, opdat het effect in zwart-wit optimaal zou zijn.
Ideeën overbrengen
Dan neemt Davies ons mee naar de persoonlijke, impressionistische essayfilm Witches die de geschiedenis van heksen verbindt met postnatale depressie. Davies deed het productiedesign en won daarvoor een BAFTA TV Award. Weer zo’n project waarbij je je als productiedesigner kunt uitleven. Op het grote scherm laat Davies haar research zien: schetsen voor de settingen waarin ‘heksen’ uit verschillende tijdperken hun verhaal doen – van een ziekenhuis in de jaren twintig tot een tienermeisjeskamer in de jaren negentig.
Set Witches, 2024
Hoe vind je nou de inspiratie voor zo’n visueel concept? Het is moeilijk je vinger erop te leggen, zegt Davies. ‘Vaak komt het instinctief. Soms komt de regisseur met een liedje of een schilderij aanzetten. Dat kan een mooi haakje zijn voor een bepaalde visuele sfeer die je gaat samenstellen. Maar soms moet je het haakje zelf vinden: je duikt in het script, je doet research, je speelt met kleurenpaletten. Van productiedesigner Martin Childs heb ik de truc geleerd om een gedetailleerde geografische kaart te maken van het gebied waar het verhaal zich afspeelt. Een familieboom tekenen helpt soms ook!’
En zo duikel je af en toe een konijnenhol in. Daar moet je ook weer uitklimmen en je concept kernachtig samenvatten. ‘Je moet oppassen met al je voorbereidende werk laten zien,’ zegt Davies. ‘Niet iedereen snapt wat een moodboard is. “Ga je dát maken?” zegt de regisseur dan als je een document met afbeeldingen laat zien. Nee, nee, het is gewoon een sfeer. It’s a mood. Het is ook een belangrijke vaardigheid om je ideeën goed te communiceren.’
Groen filmen
Tot slot wil Davies nog even benadrukken hoe Witches een voorbeeld was voor duurzaam filmmaken. ‘Aan het eind van het maakproces heb je als productiondesigner niet zo veel meer om handen. Ik heb het toen op me genomen om te zorgen dat alle gebruikte spullen en decoronderdelen ergens weer een plek zouden vinden. Ik kwam erachter dat dierenasiels erg geïnteresseerd zijn in vloerkleden. Daarnaast hadden we ook veel spullen gehuurd. Het probleem van duurzaam filmmaken is nog zeker niet opgelost, maar we zijn er wel steeds meer mee bezig, ook binnen art department.’
Iemand uit de zaal merkt op dat investeren in productiedesign in de onderzoeksfase ook geld én afval kan schelen. Een weggegooid idee is immers goedkoper en milieuvriendelijker dan een weggegooide set! Met andere woorden: aandacht voor productiedesign betaalt zich uit in een betere film én minder verspilling. Maar is dat ook echt hard te maken om zo meer budget af te dwingen? Genoeg om over na te praten bij de borrel.
Wie is May Davies?
May Davies is een Britse production designer en art director voor televisie en film. Na haar studies aan de Oxford Brookes University en London Film School was Davies onderdeel van Berlinale Talents Production Design Studio. Recent werkte ze als production designer aan Rebekah Fortune’s Learning to Breathe Under Water (met Nederlandse co-producent KeyFilm), Elizabeth Sankey’s documentaire Witches (BIFA Best Documentary winnaar, MUBI release) en Hansal Mehta’s The Buckingham Murders. Als art director werkte ze aan een aflevering van het zevende seizoen van Netfix serie Black Mirror en Landscapers (met Olivia Colman in de hoofdrol) die een TV BAFTA voor beste production design won.
Daarnaast zet Davies zich al meer dan tien jaar in voor het diverser en sterker maken van de filmsector. Zo schreef Davies een praktische gids voor low budget art departments en werkt ze met Signal Film and Media om de filmsector toegankelijker en inclusiever te maken.
Davies is mentor bij de BFI Film Academy, UAL en BAFTA, British Film Designers Guild en is actief betrokken bij The Production Designers’ Collective.
De dag na deze Artist Talk stond er nog een Deep Dive Production Design met May Davies op het programma met gelegenheid om dieper in te gaan op effectief pitchen, concepten creëren, moodboards maken en meer.